Het huidige (met name westerse) christendom lijkt heden ten dage zijn langste tijd wel te hebben gehad. De gloriedagen van weleer liggen een flinke tijd achter ons en inmiddels heeft de christelijke kerk haar invloed op de samenleving verloren. Er zijn her en der nog wel allerlei mooie initiatieven, waarbij de focus vooral ligt op de gemeenschapszin (sociale cohesie), het lenigen van praktische nood en het zoeken naar oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken. Op het gebied van geestelijke groei/ontwikkeling van de mens speelt de kerk vandaag de dag echter nauwelijks een rol van betekenis meer. Mensen die geestelijk willen groeien, zoeken het vooral buiten de kerk in de esoterische/spirituele hoek en voor mensen die dat te zweverig vinden, is er op iedere hoek van de straat wel een coach te vinden.
Mensen zijn per definitie – bewust of onbewust – op zoek naar geestelijke groei. Toch zijn de kerken in de achterliggende decennia steeds verder leeggelopen. Mensen zijn minder religieus/spiritueel geworden, luidde de verklaring. Dat de spirituele markt buiten de kerk vandaag de dag booming business is, verklaart men door te stellen dat spiritualiteit tegenwoordig weer wel in zou zijn. Maar is dit werkelijk de gang van zaken geweest? Zijn mensen echt weer spiritueler geworden? Of is de grote leegloop van de kerken een gevolg geweest van het feit dat de boodschap van de kerk niet meer aansloot bij het menselijke verlangen naar geestelijke groei, naar spiritualiteit? Dan is de explosieve groei van de spirituele markt buiten de kerk gewoon een logisch gevolg van de toenemende vraag naar spiritualiteit buiten de kerk. En is die toenemende vraag eenvoudigweg te verklaren door de grote leegloop van de kerken van de jaren daarvoor.
De belangrijkste oorzaak van het feit dat de kerk haar relevantie – wat betreft de geestelijke groei van mensen – heeft verloren, is volgens mij de groei van het collectieve bewustzijn van de mensheid door de eeuwen heen. We zijn steeds meer gaan inzien dat bepaalde dingen, die vroeger normaal waren, niet meer kunnen en dat is mede te danken aan de boodschap van de christelijke kerk die de eeuwen door heeft geklonken. Na de grote leegloop is de christelijke kerk echter steeds meer achter de feiten aan gaan lopen. Bepaalde zienswijzen en belangrijke christelijke dogma’s zijn een belemmering gaan vormen voor een verdere groei in het geestelijke leven van mensen en daarmee ook voor de verdere ontwikkeling van het collectieve bewustzijn.
Een voorbeeld: vanaf haar ontstaan roept de christelijke kerk mensen op om als Jezus te worden, waarmee men doelt op zijn handel en wandel. Dit heeft eeuwenlang een positief effect gehad op het persoonlijke leven van mensen en daarmee ook op het collectief bewustzijn van de mensheid. Er is alleen sprake van een ’tot hier toe en niet verder’. Als we werkelijk als Jezus willen worden en net als hem als Zoon van God openbaar willen worden, zullen we – net als Jezus – de Christus in ons bewust moeten worden. Christus, het Licht uit Genesis 1:3, is onze enige hoop op heerlijkheid (glorie, verheerlijking, theosis; Filippenzen 3:21). Zolang we echter geloven dat het Christus-zijn exclusief is voorbehouden aan Jezus van Nazareth, zullen we niet als Zonen van God openbaar worden, waardoor het koninkrijk van God nooit zichtbaar zal worden op aarde.
In de kerkgeschiedenis hebben er af en toe belangrijke theologische koersveranderingen plaatsgevonden. De laatste keer dateert van circa 500 jaar geleden, de z.g. Reformatie. Die koersveranderingen, die we ook al terugzien in de Bijbel, zijn nodig geweest! Ze hebben ervoor gezorgd dat de evolutie van het collectieve bewustzijn van de mensheid niet stil is komen te staan. De verdere voltooiing van de schepping, het zichtbaar worden van het koninkrijk van God, zal alleen doorgang vinden als de mensheid verder groeit in het collectieve geestelijke bewustzijn. Persoonlijke geestelijke groei van mensen is hiervoor noodzakelijk. De esoterische wereld buiten de kerk kan deze geestelijke groei tot op zekere hoogte wel bieden, maar zal niet in staat zijn om het koninkrijk van God uiteindelijk op aarde zichtbaar te maken. Daarom geloof ik dat de christelijke kerk vanwege haar goddelijke roeping en rijke traditie hierin een belangrijke rol zal gaan spelen. Wil de kerk weer een rol van betekenis gaan spelen in de geestelijke ontwikkeling van mensen, dan zal er opnieuw een Reformatie moeten plaatsvinden. De vraag is niet OF deze Reformatie gaat plaatsvinden, maar wel wanneer de kerk de noodzaak hiervan gaat inzien.
PS In mijn blog ‘Jonge wijn moet in nieuwe zakken geschonken worden‘ ga ik verder in op de vernieuwing van de boodschap die mijns inziens noodzakelijk is.
Zou je door willen praten over de inhoud van dit artikel?
Schroom dan niet en neem contact met ons op.
Klik hier als je je wilt abonneren op onze Blog / Infomail.
Vond je dit artikel de moeite waard om te lezen, overweeg dan een kleine financiële bijdrage. Het rekeningnummer is NL94 ASNB 0932 1927 50 t.n.v. P. Overduin.